TEMPERATUURSOMMEN
Om na te gaan hoe het verband is tussen de temperatuur en de ontwikkeling van de natuur in het voorjaar kan gebruik gemaakt worden van de temperatuursom. Afhankelijk van het fenomeen dat gevolgd wordt, gebruiken we een andere grenswaarde vanwaar we beginnen te tellen. Een temperatuursom vanaf 10°C rekent bv. enkel alle daggemiddelden boven 10 mee.
Soms worden ook koude-uren berekend bv. om het risico op schilbruin bij appel te berekenen.
GROEIGRAADDAGEN KANZI 2024: kans op LTB
In een uitgebreid onderzoek voor Pink Lady is aangetoond dat de vruchten die te weinig Groeigraaddagen (GGD’s) hadden meer gevoelig waren voor Lagetemperatuurbederf. Dezelfde rekensom hebben we nu al een tiental jaar gevolgd voor Kanzi.
We kunnen uit de analyses besluiten dat in jaren dat Kanzi-vruchten bij de oogst 950 à 1000 GGD’s bereiken er weinig risico is op LTB in de bewaring mits correct bewaard.
Voor 2024 hebben we 1000 GGD’s bereikt.
INSCHATTING SCALD (SCHILBRUIN-) RISICO APPEL 2024
Reeds begin jaren 90 publiceerden Blanpied en Bramlage onderzoek waarin ze aantoonden dat vruchten koude nodig hadden om het risico op schilbruin (superficial scald) in de bewaring te beperken. Op basis van dit onderzoek zijn modellen opgesteld waarmee we nu het risico op schilbruin in een bepaald seizoen kunnen kunnen opvolgen.
In vroege plukjaren moeten we aandacht hebben voor schilbruin (=scald), vooral op appel. Wanneer we vroeg plukken hebben de vruchten immers nog niet veel koude-uren gehad. In de bijgaande grafiek zie je het aantal opgebouwde koude-uren per jaar. Hoe hoger, hoe beter. Je moet er ook rekening mee houden dat we het ene jaar vroeger plukten dan het andere en dus op een ander moment in de grafiek stopten.
2024 was nat, maar wel redelijk warm. Dat geeft meer risico op scald. Toch kunnen we het risico nu nog moeilijk inschatten omdat we pas aan het begin van de curve zitten en de dagen net voor de oogst erg belangrijk zijn. Dat zie je ook in de grafiek.
Later plukken is voor de meeste rassen niet de oplossing, want dan krijg je andere problemen, zoals zacht en inwendig bruin. In scaldgevoelige jaren moet je extra snel zuurstof naar beneden brengen in ULO (voor de rassen waar dit kan zoals Jonagold, Golden, ..) de lage zuurstof goed controleren en eventueel 1-MCP toepassen.
GRAADDAGEN APPEL EN PEER
Toenemende graaddagen (in het Engels Growing degree days of GDD’s) zijn een heuristisch concept in de fenologie. Ze worden o.a. gebruikt om in te schatten wanneer fruit rijp zal zijn. Tenzij extreme omstandigheden zoals droogte of ziekte, groeien planten op een cumulatieve manier die sterk wordt beïnvloed door de omgevingstemperatuur. Groeiende graaddagen houden rekening met aspecten van het lokale weer en geven ons een goede inschatting van het huidige seizoen in vergelijking met vorige jaren. In de bijgaande figuren staan de Graaddagen voor Conference en Jonagold weergegeven voor dit jaar in vergelijking met de twee vorige jaren. De grafieken worden zeer regelmatig bijgewerkt.
KOUDE-UREN AARDBEIPLANTEN 2023
VCBT begint alvast de koude-uren te registreren voor de rooi van 2023.
Volgende punten zijn belangrijk voor een goede lange bewaring van aardbeiplanten:
- De plant moet goed zijn afgehard: ze moet voldoende kou gehad hebben. Je kan de koude-uren volgen op de VCBT-website. Op dit moment zitten we ruim boven de 600 koude-uren. Voor een goede lange bewaring zijn ongeveer 600 koude-uren nodig.
- Bewaar de planten tenslotte op –1.8°C. Afhankelijk van hun afharding, bereik je die temperatuur snel of iets trager. Bij planten die nog onvoldoende koude-uren hebben gehaald, moet de inkoeling eerst snel naar 0°C gaan en daarna traag (30 dagen voor planten met minder dag 450 koude-uren) naar -1.8°C